“Ons doel is van elke dag een feestje maken” | Interview

Gea Sijpkes maakte van ‘haar’ Humanitas de op één na beste zorginstelling van Europa en inspireert de hele wereld. Voor inDeventer.

“Ons doel is van elke dag een feestje maken”

Door Luuk Talens

Deventer – Een journaliste van Zembla praat met één van de bewoners in de binnentuin van Humanitas. Verderop maakt een groepje Utrechtse studenten foto’s van de appartementen. Gea Sijpkes bekijkt het tafereel vanuit haar kamer. “Dit is dagelijkse kost. Gisteren waren hier nog Oekraïners, de afgelopen weken Chinezen, Koreanen en Australiërs.’’ Ze loopt naar een muur en wijst naar een wereldkaart. “In alle groene landen is ons verhaal bekend.’’ Zeker de helft van de wereldbol is groen gekleurd.

Van noodlijdend naar voorbeeldfunctie

‘Ons verhaal’ is het verhaal een noodlijdend verzorgingstehuis dat in zeven jaar uitgroeide tot een inclusieve leefgemeenschap die werd verkozen tot de op één na beste zorginstelling van Europa en mensen wereldwijd inspireert.

“Ik trad aan tijdens een ingrijpend jaar: 2012’’, blikt de bestuurder terug. “Een systeemwijziging bepaalde dat ouderen met een relatief lichte zorgvraag niet in aanmerking kwamen voor een verzorgingstehuis. Daardoor zou zestig procent van onze bewoners verdwijnen. We moesten onszelf opnieuw uitvinden om bestaansrecht te hebben.’’

Verzorgend personeel werd omgeschoold tot verplegend personeel en de focus veranderde van zorg verlenen naar levens verrijken. “Onze filosofie werd: goede zorg moet overal te krijgen zijn, niet alleen bij ons. Wij kunnen wél uitblinken in het leven zo leuk mogelijk maken. Natuurlijk krijg je goede zorg, maar een zere knie gaat soms niet over. Desondanks willen we je laten genieten van de dag. Daarom is ons enige doel om met warmte en aandacht van elke dag een feestje te maken.’’

Woonstudenten

Sijpkes bracht op creatieve manieren levendigheid in het verzorgingstehuis. Eén daarvan werd beroemd: de woonstudenten. Studenten wonen tegen een vergoeding van 30 uur vrijwilligerswerk per maand gratis in Humanitas. “Jongeren konden door het leenstelsel lastiger uit huis. Ouderen komen graag met jongeren in contact. Dat houdt de gesprekken lichter, verandert gespreksonderwerpen en brengt leven in huis. Het vergde héél veel overleg en overtuigingskracht, maar het bleek vanaf het eerste moment een succesvolle combinatie.’’

De studenten werden liefdevol opgenomen, maar haalden ook de jeugd in de ouderen naar boven. “We zien nu ouderen met fel gekleurde nagellak, dankzij een studente. Er werd een cocktailparty georganiseerd en bewoners leerden omgaan met tablets en smartphones. Anderzijds voelen de studenten veel steun en warmte van de ouderen. Zij nemen echt de tijd voor je en staan klaar in moeilijke tijden.’’

Maatschappelijke opgaven

Het succesvolle studentenexperiment bleek een opmars naar het aanpakken van meerdere maatschappelijke uitdagingen. “We veranderden van verzorgingstehuis naar een inclusieve leefgemeenschap’’, zegt Sijpkes. “Ik kijk niet langer naar doelgroepen. Ik kijk wat wij voor zoveel mogelijk mensen in deze omgeving kunnen betekenen. Zo stellen we enkele flats in de naastgelegen Adeboldstraat beschikbaar voor jongeren met een (lichte)verstandelijke beperking. Waar ze in de complexe maatschappij uitvallen, kunnen wij ze een mooie plek bieden. Wij bieden ze dagstructuur en een plek waar ze in een rustige prikkelvrije omgeving kunnen doen waar ze goed in zijn. Ze kunnen al hun vragen stellen en toch zelfstandig wonen.’’

Sijpkes ziet haar organisatie graag nog meer vervlechten met de stad en de wijk. “We willen een sociale ruggengraat vormen en maatschappelijke problemen aanpakken. Van het tegengaan van uitsluiting, tot de bestrijding van armoede en de ondersteuning van zorgbehoevenden. Ik vind dat onze taak.’’

Klappend langs de zijlijn

Het Humanitas-concept inspireert. Het wordt op dit moment zelfs letterlijk gekopieerd door een zorginstelling in China. Sijpkes is trots op die impact, maar hoopt ook dichtbij huis meer gehoor te vinden. “In Nederland en in Deventer staan mensen klappend langs de zijlijn, maar wordt er bijna niet gehandeld. We krijgen een samenleving die vergrijst, complexer wordt en waar meer mensen het risico lopen om uit te vallen. We moeten niet denken vanuit bestaande regels, maar nieuwe ideeën bedenken en uitproberen.’’

Het liefst begint ze direct in Deventer. “Dit is de perfecte plek. Onder Salland United werken alle zorginstellingen in de regio al samen. We hebben bewoners samen heel veel te bieden. De contacten zijn er, de ideeën ook, maar nu moeten we samen stappen durven zetten.’’

Interview voor inDeventer

Voor de VVV Deventer kijk ik met een nieuwe blik naar Deventer. Wat maakt deze stad de eigenwijze, authentieke en vernieuwende Hanzestad die het is? Iedere week interview ik een stadsgenoot over een bijzonder idee, initiatief, bedrijf of leven. Deze verhalen worden gepubliceerd in Het Deventer Nieuws.

Voor mij vormen de interviews een geweldige manier om de stad, haar bewoners en verhalen beter te leren kennen. Tegelijkertijd kan ik hiermee bijdragen aan het versterken van het merk inDeventer. Het is voor mij de ultieme combinatie tussen commerciële uitdagingen en journalistieke storytelling. Of in andere woorden: mooie verhalen maken, waar hopelijk de hele stad beter van wordt.